Postoje ljudi koji provedu cijelu godinu prateći nacionalna takmičenja za pjesmu Evrovizije koje već dvije godine privlači i Australiju.

Foto: bhrt.ba

Već sedam godina, holandski novinar Steef van Gorkum aktivno prati i izvještava sa takmičenja za najbolju pjesmu Evrovizije. Njegova radna sezona krene početkom septembra i traje do kraja maja naredne godine.

Ne bi to zvučalo čudno da Steef prati Ligu prvaka ili evropske filmske festivale: sportski novinari posvete cijele karijere praćenju određenog tima ili sporta, filmski kritičari putuju od grada do grada tokom cijele godine i prate projekcije. Na to smo već navikli. Ali, Evrovizija?

Informacije o Eurosong takmičenju u Bosni i Hercegovini obično u posljednjih nekoliko godina primamo u nekoliko faza: idemo ili ne, imamo li para ili ne, predstavljanje takmičara i pjesme, polufinale i, ako smo sretni, finalno veče. Ovogodišnji slučaj je i malo drugačiji: četiri člana tima, kombinacija čeloa i hip hopa, prikupljanje novca od sponzora, loše stanje BHRT-a, i jedna sada već legendarna noć na Vlašiću, bili su u fokusu izvještavanja bh. medija o toj temi.

Možda je teško razumjeti iz tog konteksta, ili iz konteksta nekog ko posjeduje muzički ukus, da postoje ljudi koji, poput Steefa, provedu cijelu godinu prateći nacionalna takmičenja za pjesmu Evrovizije i da postoje web sajtovi kao što je ESC Daily, čiji je Steef urednik, koji su isključivo posvećeni toj temi.

Postoji cijela medijska struktura obično nevidljiva ljudima koji nisu Eurosong fanovi: sajtovi koji svakodnevno objavljuju najnovije vijesti o takmičarima i zemljama, analize i komentare o učesnicima Evrovizije kao štu su ESC Daily, ESC Today, ESC Extra, ESC Nation i slični, zatim sajtovi za junior takmičare, pa dalje nacionalni sajtovi kao što je recimo Eurosong.hr.

“Kombinacija kulture i sporta, različitih zemalja i jezika, intrigira mnoge ljude. Evrovizija pokazuje različitost Evrope na način na koji nijedan drugi događaj ne može“, Steef objašnjava za Media.ba šta je to što tokom cijele godine privlači ogroman broj novinara tom takmičenju.

„Takođe, postoji toliko prilika u kojima možete raspravljati o različitim muzičkim ukusima i pravcima, podržavati svoje favorite i vezati se za lične priče izvođača. Na taj način je Evrovizija postala masivno popularan TV show program, sa grupom veoma posvećenih fanova koji prate sve vijesti o takmičenju tokom cijele godine”, kaže on.

Izbor za pjesmu Evrovizije je takmičenje koje postoji već šezdeset i jednu godinu i ima publiku od 200 miliona gledalaca godišnje. Iako će komentari o Evroviziji obično završiti u smjeru kiča, lošeg muzičkog izbora, komšijskog odabira pobjednika, i bespotrebnog trošenja pretplatničkog novca, činjenica je da su neki od visoko cijenjenih izvođača poput ABBA-e, Julia Iglesiasa, Celine Dion i Riverdance-a nastupali na tom takmičenju.

„Jasno mi je da u nekim zemljama, mediji izvještavaju o Evroviziji sa negativnom konotacijom. Obično, to je rezultat lošeg ishoda na takmičenju određene zemlje i negativni ton nestane čim se rezultati poboljšaju, kao što se desilo u slučaju Holandije (bolji takmičari > bolji rezultat > veća gledanost > pozitivno predstavljanje u medijima). Ali historijski, ne možemo poreći da je Evrovizija jedan od najznačajnijih muzičkih događaja koje je Evropa ikada imala“, ističe Steef.

Australija po drugi put na Eurosongu?!

ESC Daily, sajt na kojem Steef radi kao urednik, osnovan je u Australiji i ljudi iz te zemlje su njihova primarna publika. Njegova kolegica iz Australije, Renee Pozzi, suosnivačica sajta i nekadašnja glavna urednica, govorila je za Media.ba o načinu na koji mediji u Australiji prate evropsko takmičenje.

„Postoji mnogo više izvještavanja o takmičenju kao i reklamiranja u Australiji nego u mnogim drugim evropskim zemljama koje učestvuju. Uzmimo za primjer da samo ove godine SBS (nacionalni javni emiter Australije) emituje „Eurovision Greatest Hits Show“ (prošlogodišnju emisiju), kvizove sa temom Evrovizije kao i svaki show uživo. Postoje brojni događaji u australskim gradovima takođe, uključujući zabave na kojima se prikazuju odabrane pjesme za takmičenje kao i zabave koje će biti organizovane za praćenje takmičenja uživo. Pored toga, zvanično je i organizovana ESCFAN grupa (mreža fanova Evrovizije iz Australije)“, pojašnjava Pozzi.

Za razliku od, Australije, bosanskohercegovački mediji ne posvećuju toliko pažnje tom, kako Steef ističe, „najznačajnijem muzičkom događaju u Evropi“.

U pregledu s početka maja, pet najčitanijih informativnih portala u BiH, su u proteklih 12 mjeseci objavili oko 200 tekstova koji su u sebi sadržavali riječ eurosong. Većina se odnosila na odabir takmičara, predstavljanje pjesme, generalne informacije o Evroviziji i ovogodišnjoj zabrani određenih zastava. Veliki broj članaka posvećen je i nedavnom incidentu sa Vlašića, dok manji dio govori o finansijskim problemima BHRT-a.

Takođe, u samo nekoliko članaka predstavljeni su određeni učesnici drugih zemalja, dok je većina sajtova prenijela vijest o bjeloruskom takmičaru koji želi nastupati go i necenzurisanju zvižduka tokom prenosa uživo. Steef ističe da je takav način izvještavanja primijetan i u drugim zemljama.

„Novinari dolaze da prate takmičenje, da analiziraju muzičke i vizualne trendove koji se trenutno razvijaju u Evropi, da raspravljaju o strategijama koje zemlje koriste u nadi da će pobijediti. No ipak se desi s vremena na vrijeme da novinari iz 'skeptičnijih' zemalja kao što su Holandija i Ujedinjeno Kraljevstvo više pažnje posvećuju skandalima i kontroverznim pričama".

Sa previše pažnje na učešće u tuči i spekulacije o tome da će BiH predstavnici biti izbačeni s takmičenja zbog tuče, većini je promakla informacija da video ovogodišnjih bh. takmičara ima preko dva miliona pregleda na Youtubeu i da je sedmi od ukupno 42 zemlje.

No, kako o zemljama Zapadnog Balkana izvještava ESC Daily? S obzirom na to da godinama prati takmičenje ali i nacionalne izbore, Steef se osvrnuo na ono što evrovizijski novinari smatraju najinteresantnijim kada pišu o zapadnobalkanskim zemljama.

„U našem slučaju, Srbiji dajemo malo više pažnje, jer mnogo ljudi iz te zemlje živi u Australiji. Bosna i Hercegovina ima specijalan status u Eurosong svijetu, jer je jedna od šest zlatnih zemalja koja se uvijek uspije kvalifikovati u finale. Ovom fenomenu smo posvetili posebnu pažnju, pokušavajući zabilježiti strategiju koju bosanska delegacija koristi (sve dok se nisu odlučili povući prije tri godine)“, kaže on, „S druge strane, Slovenija i Crna Gora rijetko kad uspiju da se kvalifikuju i ostvare zapažene rezultate. Hrvatska je isto interesantna, jer je ova zemlja ranije imala izvrsnu evrovizijsku kulturu, dobijali su dosta pažnje a ujedno su slali svoje najbolje izvođače. Međutim, nakon Feminnem debakla iz 2010. godine, cinizam je zavladao u hrvatskim medijima, čime su se i oni udaljili od takmičenja“.

Nakon što 14.05.2016. pobjednik 61. takmičenja za najbolju pjesmu Evrope (i Australije) bude odabran, za razliku od većine novinara i medija, Steefov posao, kao i posao svih onih koji rade na ESC sajtovima, neće biti završen. Za njih – Evrovizija se nastavlja.

Foto:Aldijana Imamović / Sidnej