U opštinama sa slabom privrednom djelatnošću nedostatan prihod od oglašavanja tjera lokalne medije da finansije crpe pretežno iz javnih izvora.

foto: pixabay i virtualnahercegovina

Nedostatak finansijskih sredstava, nerazvijenost industrije i privrede, slaba saobraćajna komunikacija i loša internetska veza uslovi su rada na koje su lokalni mediji navikli. Uzmemo li u obzir nerazvijenost lokalne zajednice u kojoj medij funkcioniše, čak iako mu je opština osnivač, reći ćemo da je njegova dužnost biti društveni korektiv, dežurni kritičar.

Pojedini lokalni mediji prije nego počnu razmišljati o tome moraju dati odgovor na dva pitanja: kako stići na teren i kako izvijestiti s mjesta događaja. Postavlja se pitanje kako takav lokalni medij funkcioniše?

Na primjer, Radio Nevesinje finansira se iz budžeta opštine sa oko 120.000 KM i od oglašivača sa oko 10.000 KM godišnje. Direktor radija Dragomir Grahovac tvrdi da nemaju drugog javnog izvora prihoda. Od 2016. godine u Radiju Nevesinje moraju planirati svaki rashod godinu unaprijed. Prihod od oglašavanja koji nisu predvidjeli završio bi u javnoj kasi. Vlada Republike Srpske i druge javne ustanove - tvrdi Grahovac - ne finansiraju Radio Nevesinje, ali radio prihoduje povremeno od njihovog oglašavanja povodom praznika.

Radio Nevesinje i Gradska galerija čine Javnu ustanovu Centar za kulturu i informisanje, stoga budžetom koji dobije od opštine radio finansira komunalne naknade, platu i doprinos za šest svojih uposlenika i jednog uposlenika galerije.

Najveći oglašivač Radio Nevesinja je, prema riječima direktora Grahovca, trgovinski lanac kojem je najbliže prodajno mjesto u Mostaru. Drugi najveći oglašivač je trgovinski lanac koji svoje prodajno mjesto ima i u Nevesinju. Radio prihoduje povremeno od oglašavanja privrednih subjekata ili preduzetnika registrovanih na teritoriji opštine, te čestitki, želja i pozdrava.

Radio Nevesinje emituje osam sati redovnog programa, od 8 do 16 časova, stoga ne prenosi uživo događaje u (pred)večernjim časovima.

“Često nismo u mogućnosti prenositi utakmice, iako bi to lokalnim klubovima mnogo značilo. Ponekad snimak koji imate presudi je li bilo pogotka ili nije, a ne možete ga emitovati”, priča Dragomir Grahovac.

Osim radija, u Nevesinju postoji još jedan lokalni medij - portal Virtuelna Hercegovina. Siniša Stanišić, osnivač i urednik portala, producent je muzičkog, foto i video sadržaja i rukovodilac Info Centra. Virtuelna Hercegovina ne zapošljava novinare, razmjenjuje sadržaj sa Radio Nevesinjem i objavljuje sadržaj koji snimi Studio Osam. Nema oglašivača. Portal finansira Opština Nevesinje na taj način što finansira Info Centar sa oko 6 hiljada maraka godišnje. Budući da Info Centar učestvuje u provođenju projekata bitnih za razvoj opštine te radionice multimedije i fotografije, dio medijskog sadržaja Virtuelne Hercegovine jesu vijesti i izvještaji koji javnost obavještavaju o mogućnostima i prilikama za (samo)zapošljavanje u poljoprivredi ili drugim privrednim i preduzetničkim djelatnostima.

Stanišić je Virtuelnu Hercegovinu pokrenuo 2002. godine kao platformu za komunikaciju s većom društvenom zajednicom i promicanje informatičke i medijske pismenosti. Danas korištenje društvenih mreža omogućava takvu interakciju, ali tada nije postojao Facebook, priča Stanišić. 

„Da imam ozbiljnija sredstva pokušao bih napraviti multimedijalnu platformu. Za početak, mogao bih platiti bolju uslugu internet provajdera za koju trenutno nemam novca“, ističe Stanišić. Kada bi Virtuelna Hercegovina imala ozbiljne oglašivače – priča on – bilo bi moguće zaposliti nekoliko novinara koji bi radili ozbiljne istraživačke priče.

Društvene mreže omogućavaju Radio Nevesinju i Virtuelnoj Hercegovini prenošenje događaja. Nedostatna 3G pokrivenost onemogućava kvalitetan prenos takvih događaja, ili izvještavanje u realnom vremenu. Tako ni Radio Nevesinje ni Virtuelna Hercegovina nisu uživo izvještavali sa prijateljske utakmice veterana nevesinjskog Veleža i veterana Crvene Zvezde 6. avgusta ili Nevesinjske olimpijade.

Fizička blizina mjestu događaja u ovom slučaju nije bila od pomoći, što znači da lokalni medij nije bio u prilici iskoristiti svoju najveću prednost.

S jedne strane, zabrinjava pozicija u kojoj se nalaze oba pomenuta medija: javnost očekuje od njih da budu kritički nastrojeni prema svom najvećem finansijeru. S druge strane, zabrinjava to što ni radio ni portal na lokalnom nivou nemaju konkurenciju. Postavlja se stoga pitanje može li u Nevesinju funkcionisati ijedan medij koji neće biti finansiran iz javnog izvora.

___